29.05.2020

Kendine Ait Olmayan bir Amaç


Ad Tellum

Kendine Ait Olmayan bir Amacı Başarmak …
Dünya mı Bizim, Biz mi Dünyanın Yasını Tutacak ?
Su İçtiğimiz Kaba Pislemek


Tuz tartışmanının Umut Özen'in "yazı ve koku" psikanalitik ithamıyla başladığını belirtmek isterim. Uzun zamandır biyolojik yapımız ve üretici sembolik praksisimizin dünya-için’liği (içkinlik) & zamanın korunması, geri alınması -uzamın işgali, dünyada ikâmet fikirlerini sentezlemekteyim...

-“İkna ediciliği pek fena. Diyebiliriz ki birine; Emeğini (Arbeit) hiç ediyorsun yaşamak için ölümüne. Mübadelecisin! Kendine çalışacak yerde Mübadele devam etsin diye varsın bu şartlarda. Metasın sen! Çalışma-Saatinden (Emek-Gücü-Zaman) başka nesin ki…” (Umut Özen)

Ruh okşamak için değil ilim için burdayız: Derrida'nın "Marx'ın Hayaletleri"& ardından eleştirilere cevap olarak yazdığı "Marx & Mahdumları" (ikisi de benim çeviri tezgahımın ürünüdür, Ayrıntı y.): ikisinde de ısrarlı ve yepyeni konu budur: "Değişim değeri, kullanım değerini önceler" !

-« İkisini de okudum. Mahdumları yarıda bıraktım; bunu neden yaptığımı iyice br düşünmem lazım. “Değişim değeri,kullanım değerini öncele” kısmını yeniden incelemem lazım çünkü Grundrisse’yi doğru düzgün yeni çalışıyorum. Mübarek çok kalın kitap; Daha Sermaye bölümünü bitiremedim. » (Umut Özen)

Yerkürenin retentionnel (geri-tutucu/ geriye yönelik bireşim) saati ile medeniyet çevrelerinin tutuculuğu ve SALT-yasanın keyfi düzenliliği ile bir tür yeniden üretilebilirlik ile yarattığımız sunî vahâlarda dünyayı öngörülebilir kıldık mağaraya yansıyan duvar hayallerinde (Platon).

Avcılık ile doğayı durdurma & söz verme (yasa) pratiklerimizin içkin bağını 1980'den bir şiirimle[1] keşfetmiştim. Sanat adına ‘Sepileme'den İsmet Doğan “Görünürün Yapıçözümü” metnimde bolca söz etmiştim. Ad tellum: Yay Ok gerilim hedef, vurma, sabitleme. Herakleitos fragmanı ok/ yay hedef: ölüm.

Meşhur Derrida'nın Rousseau okuması: "Teklikeli bir ikâme.." Oysa o tehlike arızi & önlenebilir değil, türün içkin özelliği. Frankfurt Okulu & Yabancılaşma Eleştirisinin, ve de Althusser'e göre "Genç Hegel & genç Marx'ın" silinme sebebi! Marx önce « metaların fetişizmi » geç keşfiyle & ve manifesto’daki « hayaletler »le deontolojize...


Samuel Buttler'in Deleuze & Scherer tarafından vurgulanan önemi:İnsan emeği denilen şeyin (köleleştirilmesi) insan-insan çelişkisi gibi görünmesi (Marksizm) ardında tekno-sferin idealite virtuellerinin olup olmadığı: Özerk özne, oyun kurucu sahiden bizim antro-merkezciliğimizin göremediği şeyse...

[Doğanın/ Providence (İnayet) gizli emellerinden biri de kendi ihtiyaçlarımızı giderme dürtümüzün kendimizin conatus'u (perservere in esse -Spinoza) olduğu yanılsamasını (arzu, desir ile) bizde uyandırması: Virüs üreyerek-çoğalarak orgazm oluyor ve beslenmiyor bile şu an. Amacı ne ? Ad tellum? Bkz. Samuel Buttler]

Hasard and necessity öyle güzel kombinler yapıyor ki adına Sanat diyoruz; Doğada hep Tanrı eli görme alışkanlığımız yüzünden onu sıkıcı bir mükemmel dairesel dönüş olmaktan alıkoyan eliptik konvülsiyonun girdabına da "Maalström Stili, Bilinç Akımı" diyoruz Edebiyatta: Yazarı kim?

1848 Devrimi sanattaki ifadesini I’Art pour I’Art olarak bulur. Önemi toplumsal değerlere yönelik sahip olduğu direniş ve başkaldırıdan gelir.Benjamin Constant’ın ifadesiyle I’art pour I’art, Amaçsız olarak sanatı kışkırtırken, aynı zamanda Kendine Ait Olmayan bir Amacı Başarır!

Kant sanatın "amaçsız bir amaçlılık" içerdiğini söyler; ona bir erek biçemeyiz (aslında sanatın ne olduğunu ve nasıl sanatçı olunacağını da bilemeyiz, kime sanatçı dendiğine göre nominalizme boyun eğersek ve misali takip edersek de kötü kopyadayızdır: Örneği olmayanın örneği ol!

[Enis Emre Memişoğlu nihayet doğrudan Kant, Platon, Poetika, Retorik vb. okumaya karar verdiğinde artık her şey için çok geç olacak: sofizm ile mantıksal çıkarımlar birbirini zehirlerken (se contamine) misâl mesel emsal-siz timsâl-siz diye Arapça terennüm edeli buradan bir arpa boyu boş bir 10 yıl geçti.[2]]


-"Şimdi topluca kasılan bir dünyayı izliyoruz. Büyük resmi anlamamıza imkân verecek birikimler neye yarayacak? Bu bilgi yığınları ne olacak? diye düşünürken,evde kal'anlara arşiv, kütüphane açtık. Aslında bu bilgi ve kanıt fazla bile, elinde telefonuyla hakikat-sonrası zamanlar! » (Özgür Taburoğlu)

-“Yeryüzünde yeterince fesat bir işleyiş var ve adı kapitalizm. Zaten onun işleyişi başlı başına bir komplo. Sürekli farklı adlarda, özneler kılığında ve suretlerde ortaya çıkıyor. Ona her sabah idmanlı bir eylemci gibi yaklaşmak gerekli." Özgür Taburoğlu (Söyleşi, Duvar)

Bence o fesatın adı kapitalizm değil, kapitalizm fesatın çocuğunun adı. Fesat ise esas teşhisi bekliyor, üstünde çalışıyoruz tuz kokana kadar... Başka moleküller icat edip kapsüle atlayıp kaçacağız, düzeltmek de kaçmak olacak... (Uzayda bir yörüngede kaçan bir uygarlık « germe »i)

-« Topraktan yaratılmış olmak toprağın öncelikli varlığı gerçeğini unutturmuyor. O derece hatırlatıyor ki toprakla ilgili şartların ortadan kaldırılıp, beden/ maddesiz zihnin sonsuz bilgi transfer çabası devam etmekte. Zaman katalizörlü en kullanışlı, mobilize ve eski bellektir insan »  (Funquiyto)

-« Belki çok yazılmış söylenmiştir. Kalabalıktan kaçınır ve tek sese odaklanma gayreti içinde olmanın sonsuz gerçekliği içinde: İnsan tekrar mağaralarına yerleştirildi. Göreceli kendi isteği ve rızasıyla. 'El' yerine virüs resmi çizdik. A. Smith'e 'Görünür El' ile saygılarla » (Funquiyto)

-'Geçmişte Yaşayan Işık Hızı' isimli henüz yazılan ve devamlılığın yazılayazılması istendikçe, aynı An'a mahkumluk spiralinin maruz kaldığı sonsuz çekimin, itici bir çarpana ihtiyaç beklentisiyle kitaptan çok tablet halinde piyasaya gömülü olarak sunulması planlamasındayız henüz (Ti)

"Germe" tohum, semence, koruma ve saçma -dissémination-saçılım-dağıtma, gen vb., ama aynı zamanda "sema"(Yunanca) anlam, semantik, semiyoloji değil ama semiyotik -dissémination : anlam dağılımı, anlamın saçılması, dağılması, söz-logos merkezci olmayan yazı farkı...

Çocuklarımıza adam gibi bir dünya öğretmek yerine KODLAMA öğretiyoruz: köle yetiştiriyoruz, Suni Zeka'ya hizmet edecek düşünmeyen nesillere (makinelerin bakımını yapacak ara eleman dışında « Beyin » de zaten LOJİSİYEL olacak. Koca Aristo zaten mantığa indirgenmedi mi? Praxisi cımbızla ayıkla!

Sert olacak ama benim gözleme dayalı teorime göre; beyaz nört, acımasız & tikeliğe kör, soyut eşitlikçi uygarlık, yasadan sonra matematik idealitelerde merkezî karar kıldı; bugün de (doğuştan) frustre sayısal zeki-inek gençlik hacker-teröristler olarak insanlığı Intelligence Artificielle’e kasten & hınçla kurban veriyor.

-« Matematik evrendeki var olan ve artık fark edilmiş bir güç, bu nedenle zayıflıklarındandır. Zaman'ın bile üzerinde asalak gibi yaşar. 'Gerçek' zekaya zeka yaratarak ulaşacağını keşfettik. Şahsen nedenini kullandığımız zekayı geçmiş zamandan kurtaramadığımızdandır düşüncesindeyim » (Fuquiyto)

"Sans Passé, pas de Future" der düz mantık "Sans Future, pas de Passé" der diyalektik kurucu! (Üstün Barışta). Geçmişten kurtaramayabiliriz; zira bağlamsız,bir matematik bile mümkün olamaz. Geleceği nasıl tasavvur ediyorsan (benim salt ve saltık'la yaptığım gibi), geçmiş (tarih, jenealoji) odur.

Mesela şimdi Tıbbî mimetizmin(adına "protokol" deniyor ve doktordan bir robot yapıyor) yan değil, düz etkileri zaman içinde değil, hemen ortaya çıkıyor: Çin dâhilerini taklid eden Batı devletleri, koronadan ölmeyen hastaya Sıtma ilacını muhtaç ederek ölmelerini sağlama yanlışından geri dönüyor...

Salgının pandemileşmeye başladığı ilk zaman ilaç protokolleri şirketler (medya) savaşıyla şöyle bir tartışılıp göz dağı verildiydi; Trump'ın "ben önlem olarak kendim içiyorum" demesiyle bütün Sağlık Bakanlarından protokol onayı aldıydı ya: o ilaç yasaklandı şimdi. Bilime Güvenme!

Dünya türlü felaketlerle uğraşırken Jacques Rancière'in tutup da "nolacak bu yöneticilerimizin sanattan anlamama hali" gibi bir makale ile ortalığa çıkmasını önce ben bile yadırgamıştım;ama bir an için hayal edin sanatın her türüne -hiç olmazsa- kendine özgü gülümsemeyle cevap vermek!

*

Börtü böceğe yarık, insana da kovuk gerek,
Ki kurtarılabilir olan alınsın Noesis Denizlerine!
Alnın açık her birinden bir çift
Oysa treesome yok ortada
Gezer homurtulu hayvanlarla aynı boyda
Bir dalın ardından izler postunda
Bir koca petek bal üçümüze de yeter
Kalkınca vapur selâ
*

Dünyanın yaratılmadığına veya bildiğimiz komik imgelerle proje+gerçekleştime şeklinde iradî olarak yaratılmadığına ilişkin çok delil birikti; ama yaratıldığına halâ inanmaya devam etsek bile, iyi yaratıldığına dair hiçbir delile rastlanmadı! Leibniz: var olması iyiliğinin ispatı! (Meilleur des Mondes)


[1] “Söz Verme  / Bir Taşın Kuşa Söz Vermesi / Elbette ki dünyadaki / İlk Söz Vermedir…”
[2] (Ben ise 1995’den, Derrida’dan, Kant Estetiği üzerine Economimesis’i çevirdiğim zamanlardan, “l’exemploralité” –ağız-örneksellik- beri… 1999’da yayımlandı; disgust, zweck, ohne zweck, zevksiz sanat, örnek sanat, yas timsâli, kaybı (kendinde ve kendine, bizatihi kendisi –bir- kayıp –örnek- olarak) en güzel örnekleyen sanat; “beş duyudan üçünü (çoktan)  kaybetmemiz” tesadüfî ve arızî değildi)


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder