(*) Bientôt, mon film "Clinamen - Déclin-aisons - La Clameur d'Être...
Şiirbilim, Dirimbilim, Özdekçilik, Kalenderîlik (Poetry, Biology, Materialism, Qalandariyya)
26.05.2024
A Key-note / Mot-clé Klésis
(*) Bientôt, mon film "Clinamen - Déclin-aisons - La Clameur d'Être...
DÉ-CLOSION DÉ-VERROUILLER L’HISTOIRE
DÉ- CLOSION
DÉ-VERROUILLER L’HISTOIRE
Le 26 mai 2024 –après le film de “Encornés de
Corne d’Or”, dont le titre était initialement “Ducat d’Istanbul Céleste*”[Ruhanî/ ökümenik
İstanbul Dükalığı] –“ducat” renvoyant à la “monnaie”, à l’effigie du Duc, dont il est question dans mon texte de 22
mai: “monnaie vivante” (autre nom de prostitué de Babel).
Donc deux textes
successifs: le 22 (avant l’analyse du mot “klésis”** dans une dictionnaire du Grec au Turc,1961) et le texte d’une page (Tisch, table de loi, ou Stèle illisible)
du 23 mai, qui ne dit plus rien, mais parle en langues (essentiellement le grec crypté, mais sous les apparences de l'anglais, du français, de l’allemand, et le
mot “kulübe”en turc, qui vient de la même racine "klé", kilise / église, etc.):
Voici les
premiers mots:
“Un Neandertal de naissance n’a de clés que ses genoux, ou ses joues…”
(La première phrase d’A Key-note –un mot-clé- pour
la conciergerie messianique de la rue Serdar-i Ekrem, de l’Eglise de Crimée d’Istanbul
Céleste, le 23 mai 2024, précédé de “Comment trouve-t-on ‘casus belli’”? du 22 mai.
Donc les deux,
serait l’objet d’un essai sur le concept de
“klésis” messianique (voir Ğ. Agamben, “Le Temps qui reste”, p. 54-57; le passage chez Marx, de Stand hégélien au concept de “classe” –klésis- dont Max Weber est appelé au témoin)
Déjà, dans mon article
“Üniversite veya Erdemin mutsuzlukları / L’Université, ou les Malheurs de la vertu” (première parution dans la revue Felsefeloğos,
2002?), sous ce titre très sadien, où l’Université
identifiée à cette pauvre “Justine”, en
parlant du structure et de la destinée du “signe”, depuis son commencement inaugurale (qui renvoi à l’autre article dans le livre “Ğıyabında, Yerineler…”
(Paradiğma, 2004), à ce premier pas “érectile” (homoerectus***) -"Kararlı bir Adımın Tarihi / L’Histoire d’un
pas décisif"), je citais Lacan, qui parlait de “depuis Neandertal” (p.195), de
son “idiotie” de pouvoir renfermer sur soi
-se faire s’envoyer- (une sorte de première citationalité (déjà, quote, ou "qua" des phénoménologues) dans l’expli-citation
ou de la simple indication par un indicateur: un signe de signe, doppel signe).
Les discussions dans ces pages se font sur non pas signe, mais de “savoir
absolu” (pour nous, maintenant, das Ğleiche,
l’équivoque ou l’équivalent), s’il est
dans la fin de l’histoire, ou depuis toujours-déjà là, et de possibilité du
salut, ou du messianique:
(“o halde [Hegel’den
beri], son iki yüz yıldır “mesihin gelmesi ğibi ‘mutlak bilgi’ beklentisi nasıl
oluştu?”, p. 195)
Donc une ambiance "messianique" ou une perspective du "salut" y était déjà présent.
Mais le mot “Neandertal”
me quettait, comme le mot”transcendantale” (dans la mesure où je les utilise, leurs contextes me quettent). Dans le texte “onto-politico-moral” du 22, il fait son apparition:
“petit monsieur”
(…) s’essayerait dans “la causalité par la liberté”, etc. Et, “il y restera sans
exemple, comme le premier homme [on parle du dernier homme, de moi, dans cette “(F)ich-tion”, de "moïette" au lieu d'Icheit],
Un Neandertal: un singe**** supérieur en chômage, qui cherche un point de raccrochage à son désir” [et trois lignes en bas], “comme le pire “symptôme” de son déclin, de sa perdition totale”.
(Fin de l'auto-citation).
Alors, il faut lire ces trois pages attentivement, et tous ceux qui se sont précédés (comme film, Istanbul Céleste” comme le titre est barré, devenu “Encornés de Corne d’Or” –le titre du studio YouTube garde encore le paléonyme, sans barre ni croix) et s’en suivraient: “Bonne Nouvelle” de la kérygme chiasmatique, et le “Rondo” du 24 mai, qui commence par “tourner en rond, en l’apprenti sorcier” (je m’occupe de Faust, et de Méphisto, la sorcellerie) sans prétexte que le texte, my mind, initialement écrit ("A Key-note"), avant la dico. (avant l'acquisition de la dictionnaire très spéciale qui tombe quasiment du ciel, c’était dans l'étale d'un sans-domicile-fixe, et il était momentanément absent, et je laissé à l’aveuglette, de l'argent, auto-évaluation du prix de la marchandise); là, on parle encore d’un Ur-texte (comme on parle d’un Ur-Faust de Goethe qui précéderait celui connu, depuis soixante ans), et de ce "Moussa, le tireur d’arc.
Et en cherchant
autre chose, je tombe ce matin sur l’article en français d’Özğür Uçkan, ami ancien de
Paris, qui aura déjà écrit sur “Abdal Moussa et Ğeyikli Baba” (Toplumbilim,
1992; dans la même revue, et dans le même numéro-1, moi-aussi, je présentais un article,p.
38, sur Hölderlin, recueilli ensuite dans mon premier livre "Ve Niçin (yine) Felsefe" de YKY, 1993, une
année plus tard.
C’est trop p(o)ur
ce beau matin, je ne peux plus; mais je vais continuer, et procéder par ORDRE! Sinon la “perdition
totale”. Özğür Uçkan, ami de toute notre génération, il est mort déjà depuis longtemps.
Je suis à terre,
je suis atterré, et d’autant plus, fort “attelé”, fouetté, flagellé… Aux armes! Les
désarmé.e.s…
Soit béni, le “On” ou la singularité quelconque...
(*) Je sais bien que pour aucune ville sur terre, on ne peut user de cet adjectif, d'une promesse messianique, y comprise Jérusalem. Et j'ai changé le titre de-mon(iaque) (F)ilm avant de le publier. L’allégorie de Miraç (Ascension du Prophète), et ce qui s'en suit comme conséquence, le changement de direction (de cible, kıblè, de Jérusalem vers Mecque) ne nous apprend que cela même que la clé cela.
(**) Bien-sûr que j'étais au courant des analyses de ce mot par Agamben, Le Temps qui reste, 2004, Payot&Rivage. Mais j'ai découvert un autre réseau sémantique dans la dico en question. Et la ré-lecture de ce matin, des lignes d'Agamben, si l'on puis dire, m'a fait ré-découvert moi-même, au point où je me perdais dans ce réseau sémantique. La "révélation", c'est plutôt là.
(***) Dans la pağe du 23 mai, on lit aussi le mot allemand Errichtunğ. Il ne faut absolument pas mésestimé tout trame érotique et erratique de ce texte, qui vient en quelque sorte, comme une réponse archaïsante au texte "politique" du 22 mai.
(****) Le voilà qu'un zoé traverse le texte, comme un signe promontoire, signe de "Bonne Nouvelle", en toute bonne Philozoophie. Rapport du singe au signe m'a toujours intéressé. Voir l'article sur la "Religion: deux ou trois choses que je sais d'elle", in Ğıyabında, yerineler (en commentant les vers de Mallarmé)
24.05.2024
“On cherche un psychanalyste!” -Les éléments d'une analyse
“On cherche un psychanalyste!”
Les éléments d'une analyse: "Advient-il?"
Les signes
sautillants aux yeux, par voie d'effraction publique (pudique, pudentum,
pudenta)
Terreaux sociaux (secours et césures):
1-
Dans
la vie, on fait des rencontres, ou on se familiarise, on fait des échanges
d'idées, et des interprétations sur le sens et l'étendue des termes
psychanalytiques, etc., et puis, un jour…
2-
Ce
jours-là, tu as un Ereigniss, ou Erlebniss, et tu lui demandes des
conseils, ou un simple rencontre pour en ébaucher une analyse, au sens plein du
terme; et là, il te dit, “j'ai d'autres choses à faire, j'ai des engagements,
et puis, je n'ai pas encore eu ma licence;
3-
il te
faudrait quelqu'un d'autre”. Et un silence, comme la grève de Weltanchauung. Les grisailles -dans la
fête de Gaya Scienza! Appauvrissement
du monde est convoqué et réaffirmé, plus triste que les vrais pauvres. (Fin de citation de mon "Aux Yeux d'Autrui")
De la champagne
et du pin-up aux cakes, parce que
c'est ma fête.
4-
Ces
lignes-là, écrites le 18 mai, dans mon mémorandum (média social), et non pas pour l'intéressé,
mais pour @osimadede à qui je l'avais
fait cas.
Lendemain, mon
article "Bir Psikanalist aranıyor", révue et corriğée, augmentée,
aussitôt publiée.
Nazim Hikmet
avait raison: "Ne sen farkındasın ne polis farkında"… Surtout pas “toi”.
5-
"Toi",
"moi" et la "police"... Amour triangulaire à Martin Buber,
avec la sauce de Nazim.
Voilà les topoi
d'un drame alléchant. Et best-sellers dans L'Orient Express à Gare de Sirkéchi.
La non-cognoscibilité,
se vend toujours du côté transcendantal.
Misère à Gülhane
(notre Versailles).
6-
On
dirait un Freud dans le train (en rentrant de visite d'Italie, donc l'esprit
rempli des images à l'italienne,&en profonde réflexion sur les "mœurs
turques", tout en fondant "sa théorie" dont l'interdit
(F)onctionne comme dans romans policiers d’Agathe à Pera Palace: et nous le re-voilà!
7-
Si ça
se vente ou pas,ça s'invente sur le chemin: le transcendantale,et la
non-cognoscibilité bien-sûr (non-concupiscible;ni en concubinage ni en
hémorragie pour autrui d’être-exposé chez Levinas); non seulement
triangulaire,mais quadrangulaire avec l'instance du publique: quatrième mur
8-
Justement,
depuis deux jours, je cherchais en vain partout, le lieu où j'ai usé ce gros
mot: cela s’intéresse aux philosophes. Comment la "transcendantale"
(F)onctionne, en son meilleurs grammaire et orthographe; en oindre pour ne pas
en pondre le signifié absent:
La loi chatouille
l'esprit!
9- Le quatrième mur dans la théâtre à l’italienne, où Ph. Sollers proposait de poser un miroir. Pour que ça imbrique, implique dans la kéryğme chiasmatique, non dans l’entassement des “pyramides humaines” (Sade) mais dans l’entrelacement du symbolique, plus que humain, délice et félicité de l’interdit “divin”.
10- Comme je n'ai rien à perdre que mes chaînes; mais elles sont nombreuses, pas d’Ewigkeit, mais d'un nombre 'fini-illimité' (grand concept deleuzien à propos de Foucault, dont aucun français n'est au courant, comme Quai de geôle-Tournelles, ni Toi ni Loi, ni la Tôle), je dois m'enchaîner au sens lyotardien, faute de quoi n'advient. Il, Es, ça… Il n'advient, Es n'advient, Ça n'advient...
11- Ce propos n’enchaînant qu’au 4e, “à Toi et à Loi”, les deux instances impénétrables et des mystères, à l’"insu de toi" et surtout dans leurs incognoscibilités "réciproquement dissymétriques"* (rapport à la loi du moi chez Kant), dont Nazim fait l’état (notre point commun, le Toit, intime avec le Grand Poète.
12- Il reste cette jubilation de “fin de roman” qui s’adresse faussement à un psychanalyste (non pas fictif, au réel, par écrit), ou feigne de s’adresser à Lui, après avoir fait tout le travail de “Durcharbeitunğ” tout de seul, au seuil, en Eisamkeit, au seuil de tous les signifiants mobilisés et accélérés, qui remontent au surface, au début du roman, pour s’y faire s’écrire, au lieu même d’anonymat (quatrième mur, étant le lecteur possible du roman, donc tout en chacun) d’un cri adressé à un quidam, nommé passablement “Baran” (au réel), le réceptacle sensible d’une écoute dont le niveau de qualité m’a poussé –pro-pulsé, plutôt par un Zwang que par un simple Trieb “naturel, commun”, ce pauvre et égaré “philo-zoophe” que je suis.
13- “Deux manières de philozoopher”, comme j’écrivais, dans une article intitulée “Violence de Supplément d’Âme”. Il reste à savoir, comment et dans quelle manière classer ce “pin-up” du 3e propos, dans cette page. Comment les approprier, faire la sienne, d’abord, cette “transcendantale” qui laisse un champ libre, d’une part, et l'accessoire, le supplément (ici, “pin-up” -pendu, ou pendentif?-, interdit par la loi, d’une époque où l’autre “graphe”, du “pornè”, barrait le passage des frontières à l’intérieur même de l’Europe -dont j’ai fait l’état dans un film intitulé “Européra”, il y a quatre ans, et qui n’a jamais vu le jour) d’autre part, dans une zoophilosophie ou le “philozoopher”, tout court (“tout au plus, on ne peut –espérer- que philosopher”, écrivait-il, Kant, lui-aussi, dans sa première Critique, “le philosophe n’étant qu’une instance dans l’idéal” (cf. “Architectonique de la Raison Pure”), au lieu de se prétendre, comme les autres, d’“être philosophe”, c’est-à-dire, de s’installer à la place vide de la transcendantale. (14)
15- C’est de cela qui découle le problème à analyser, ici, et dont j’essaie de
trouver une “manière juste” pour le résoudre, sans conséquence, et malgré
tout, me sens inexpérimenté” comme Socrate (voir, le début du (F)ilm, “Encornés de Corne d’Or” du 19 mai).
16- Merci.
Treizième (propos) trahit toujours, révèle la levée de la Révélation (interdit),
comme un renégat ou pire, celui de Dénégation, qui rend imperceptible la différence
entre l’avant et l’après du Khairos (voir Ağamben), du Skandalon, d’où “le sublime
consiste à être le plus bas de ce qui est du plus haut” (Lacan, “Encore”, p.
18).
17- (*) Pour cette expression, je vous envoie expressément, à ce qu'on écrit dans les "descriptions" de mon film: "ceci est l'illustration la plus fidèle de ce que j'appelle depuis longtemps "réciproquement dissymétrique", qui aurait quelque chose à voir avec le concept-catégorie kantien de "synthèse disjonctive"". Il s’agit d'une séquence filmique dans l'ouverture du film.
https://www.dailymotion.com/video/x8yh16g
18- "L'illustration la plus fidèle" (adéquation exacte?) d'une idée? C'est extrêmement rare qu'un philosophe (qui revendique de Kant) écrit quelque chose de semblable. En plus deux fois dans la même journée, et dans différentes occurrences: voir (11e point dans cette pağe).
19- Quant à mon dernier roman "Aux Yeux d'Autrui", j'ai utilisé une autre version, plus "dramatique" de cette expression: "la dissymétrie respectueuse", ou bien "respectueusement dissymétrique". En turc, "saygı içindeki bakışımsızlık".
Il faut compter aussi une "disjonction respective".
20- Mais en français,il y a un adverbe encore plus précieux qui permet de dire "respectivement dissymétrique"; ici l'adverbe ne s'ajoute pas "synthétiquement" comme un attribut moral (en l'occurrence le "respect"), une morale qui se modèlerait d'abord sur la géométrie (more geometrico). En turc: "bilmukâbele bakışımsızlık", qui n'impose pas là, le respect, mais l'éveille, d'où l’inégalité et la "dissymétrie". Le respect s'éveille par l'indice ou l'indexe, la deixis éveillée: respect déictique (comme quand -8e point- nous écrivions "La loi chatouille l'esprit": onction déictique d'eutukhia -bonheur-, alors, plutôt qu'un sentiment.
21- Sans s'apercevoir, il y a un "chat noir" qui a traversé le texte, en escalade (klimaz, en Gr.); car, probablement le mot récent turc pour dire la "dissymétrie", "bakışımsız" fut inspiré et dérivé d'un poème d'Ece Ayhan (1955?): "Bakışsız bir kedi kara"... (Un Chat Noir sans Regard). En bon philozoospher, il fallait faire cette remarque. Notre rapport à l'animal est toujours dissymétrique; d'un regard indifférent ou quémandeur.
Beş Soylama
SOYLAMA -1
Karamana da uğradın mı ?
Karaman’ın
koyunu guzel
Korkuteli'nde
hiç otelde yattın mı?
Sincan'da hiç
kıraathaneye girdin mi?
Ayancık'ta
bulundun mu?
(-Yok genelde
doğu kışla tarafında bulundum)
Şarkışla'ya yolun düşer mi?
(-Sen hiç ateşböceği gördün mü ?)
Karapürçek'te
araba sürdün mü?
Kuğulupark'ta yem verdin mi?
(-Çok
yemledim kuğuluda)
Basmane'de
basma giydin mi?
Hekimhan'da
Hekimoğlu türküsünü
söyledin mi?
(-Harput’ta da
hekimhan söylenebilir bence)
Sen hiç
hellim peyniri yedin mi?
Mardin
Kapı'dan içeri girdin mi?
(-Yok Sivas
ellerinde sazım çalındı benim
Sürmeli'de
gözüne sürme çektin mi?
(-Antep’te
fıstık yedim)
Bergama'da
bergamot çayı verdiler mi?
(-Rizede
kaçak çay içtim)
Adilcevaz'da
ceviz yedin mi?
Sen hiç
Bedirhan'da bendir çaldın mı?
Sen hiç Aşkale’den geçtin mi?
Sen hiç
Yalvaç'ta yalvarıp yakardın mı?
Sen hiç
amatör kümede çamurlu sahada krampon giydin mi?
Sen hiç
Dalaman'a zorunlu iniş
yapıp hayatının hostunu buldun mu?
Sen hiç
Gümülcüne'de kamp hayatı yaşadın
mı?
Ürgüp Şarabından içip yatsıya kaldın mı?
İkindilerde
harman olup yattın mı?
Evde
evcileyin Kusturica oynadın mı?
Gamsız
kesavetsiz damda uyudun mu?
(-Borkça’ya
geliniz
Gürcistan’ın
tam altı
Lazistan
eyaleti
Yeknesak şiddetin kanıksanmış sahnelerinden kıtalar atlası…
Krime[1]
dostu Veysi)
Soylama -2
‘Muhûbbî’
mahlası ile yazan ğenç bir
acem şairi demiş ki;
Rüzgârından
kalmadı kül dergâhın meyhânesinde,
yavaş solu ey dilber dudağı sâkine[2]
Handa
kimseler kalmamış,
ol kara bakır
dolmuyor bâde'nde…
Deb-i lebîn’den
bir kıble-i hâbbe şerbeti
sun,
Bâde-i şarâb kadehinde gelir
İzzet-i ikrâm
koy sofra-i İbrahim
elinden.
Fikren biât
eden koca mahbubelerim
Beylikdüzün’de
muhârip vaziyette,
Fekât kulun
boynu kıldan incedir,
ikrâm ile
bûse-i derdi ile biât edenlerden ol civâna
*
Soylama -3
Divan şiiri ile aşıklar buluşuyor…
Ey dilberi
râna onca sohbeti dûçar ettin pespâyedir ol hâlin
Bir gümüş güğümün telkârisine biât oldu ol gönlüm
Nicedir
vuslâtına tâlibim deyiver leb’inden senin nedir adın
Leyli leyli
dil döküyom geleceksen gel be hâtun el-ırak
Gülün dikmeni
Eryamanı el yaman,
ben senin
fikri gûşenine heyrân
Ne çâre var
ki firâkınla eğlenem bir
dem
Ne tâlibim
meded eyler visâle-i fırsat olur
Sazlıkta bi
lâle bi kar sümbülüne demiş
ki,
Nedir çektiğim senden, benden ne istersen?
Salihli’den
çıktım yola verelim bir mola
İlm hâsebi kesbiyle
pâye-i rifât edek
Arzû-ı munhâl
kadro imiş ancak
Aşk imiş her ne var ise âlemde
İlm bir kâtre-ül
kâl imiş ancak
Fıtrâtım
Salihli’de bir molaysa,
Çıkma pejmürde
sen de o Molla'nın yanına
Bend-i
peyvend-i dilim ebrû-yı gaddârındandır
Rişte-i cem’iyyetim zülf-i siyeh der-kenârındadır
Hastayım
ümmîd-i sıhhât çeşm-i bîmârındadır
Ilm ilm kötek
imiş, arzuhâlin bağında imiş bu iş,
ben nerede
yanam sana demiş Bülbül fiğânda
Bir devâsız
derde oldum mübtelâ sevdim seni
Müptela oldum
mübalağana,
eğer dost isek köstek olmaz isen
zanaâtıma, haytâ
Ey hilâl-ül ebrû
dilin meyli pek sanadır doğrusu
Sûy-i mihrâbına
nigâhım
Kaç kebikeç-i
edâdır ân’ın doğrusu
Rânâ-i ül kaşından inhirâf etsem riyâdır pek bu doğrusu
Yâ savâb olmuş veya olmamuş hat’tında sevdim seni
Vakti geldi,
ben yârime küsmüş iken,
dağlar devrildi âlemlerde
Dile verdiğimiz yâre korur nigâh-i gazâbından seni
o yâre
Musikî-i âlemde
bizi zikrederler eş dost
fiğân ğâm,
Yok i mudur
bunun bir zerre eşi fidân
Tasvîrine
mecâl olmadı îmâ ile mi geçtik ömrün yarâsı
Dilde gâm var
şimdilik lûtfeyle gelme
ey surûr
Mücellâ olmuş bu aşkın ilk bûsesi hançereyi yakar afâdında
Olamaz bir
hânede mihmân mihmân üstüne
Hadi eyvallah
gelen gelir gelmeyene bûse-i elvedâ
Gûfte-i
huzura erdi ol payitahta bir paşa
rayihâsıyla
Sırrâ kâdem
bastı, atının terkisinde beni zevk-ü terk eyledi
Oysa ol bir
Câfer, civân-ı işret-i cengâver
idi,
ol bahçenin Solmaz
şâh-ı hümâyunu.
*
Soylama: 4
Sıcakladım,
yeldirmemi yırtarcasına çıkardım
atların yalağından kana kana su içtim
saçlarımı çözdüm
eteğimi yıkadım
ayaklarımı yalağa soktum
göğüslerime su tuttum
atlar kişnedi
sipsivri göğüslerimi sabunladım
Zeus Tengri şimşek çaktı
içimde bir ışık huzmesi beni gebe bıraktı.
cennetin ip ucu
mezralardan bir eşek anırdı
bir horoz
tavukları kovaladı
Belveder
Apolonu bana göründü
altımda buz
gibi sular çağlıyordu
saçlarım lüle
lüle
oracıkta kalbim titredi
bir lir sesi duydum uzaktan
udî sesli biri kaval çalarak yanıma geldi
sudan çıkardı beni
altın bir posta sardı
beni ağılına götürdü
Tengri daglarında
çoban dedim ne yapıyorsun sen?
çoban dedi ben yıldızlara secde ediyorum
çoban üç kere başını taşa koydu ellerini kaldırdı
arkasından ben de çobana secde ettim
çoban dedi bana değil Gök Tengri’ye tapacan
çoban dedi
senin gözün bende, benim gözüm Tengri'de
on yıl o çobana
karılık ettim iki oğul
besledim
çobanı Tengri
Dağı çağırdı, bana vedâ etti ğitti.
*
Soylama -5
“Eyy Yakûb,
ey Mısırlı rahip
neden Firavun'a secde etmezsin de göğe bakarsın
Açıl Nil açıl susam
sus Zenci Bilâl
Samson ve Dalida Meseli (ayetinden devam)
Tengri kendi dağlarını
yaratman
Duman üzüm şerbet
dilan hep hüzündü
Diyar'da bir titreme oldu, dağlar yürüdü bana Bağ oldu
Acem diyarında durdu Tengri
Cem yapın dedi bin yıl
İştar gözüktü !
Anaların Anası İştar
Tengri'ye şöyle dedi :
"Neden Necef Taşı'na Kenef koydun?"
"Neden Asma Bahçelerimde oğullarımı öldürdün?"
"Neden benden Adıyaman Krallığımı aldın?"
İştar Med'e indi
Tengri Sûr'u üfledi
İştar Anadan hesap sordu.
*
2 nisan 2022 - 24 mayıs 2024
(ilk yayımlanış)
20.05.2024
Bir psikanalist aranıyor...
T. C. beyefendi’den
ricâmdır :
Merhaba, geçmişte fazlasıyla sempatik yazışmalarımız olmuş
sizinle ve diğer meslek arkadaşlarınızla. Ve ben şimdi emekli oldum ve oldukça
bomboşum (sadece bir-iki kanser tedavisi için dışarı çıkıyorum). Dün Tevfik
Fikret'in "Rübâb-ı Şikeste" eserinin eski bir orjinal baskısını bulunca
hemen aldım (oğlu « Haluk’a mektuplar» da var tabii içinde) -ve evin
yakınlarındaki bir parkta oturup hemen okumaya başladım. Ve sonra birden, ama birdenbire
-nedensiz- o parkta oturan hiç tanımadığım bir gence (sempatik ve insanların
derdini dinleyen birisiydi, sağlosun) zamanında, öğrenciyken Paris'te yazdığım « edebî » bir metnin (ki, « Fecr-i
Fücur» başlığını taşır bu metin) -kendi çocukluk travmamın (ünlü romancımız,
Ahmet Rasim’in kitabı « Fuhşu Atik»den mülhem, tabii ki bu metin) arka
planını önlenemez bir itki ile anlatmaya başladım. İnanın sebebini ben de bilmiyorum,
ve bu beni sonradan çok endişelendirdi.
İkimiz de olanlara,
yani anlattıklarıma inanamıyorduk ; dehşet bir durum, nedense Fransızca’dan
dilime pelesenk olmuş « horripilé »
sözünü de son zamanlarda çok kullanıyorum ): yine bir başka ünlü romanımız « Aşk-ı Memnu »yu kat be kat aşan
"eski bir aile" (sezonlarca, mevsimlerce sürecek) hikâyesi (travması)
dinlemek ister miydiniz, diye bir psikanalist olarak şahsınıza başvurmayı
tercih ettim bu sabah ilk iş olarak (saat şu an 6.53).
Kanser tedavisi sürecindeyim demiştim henüz, yani seanslarınıza
ancak sağlığımın müsaade ettiği müddetçe gelebilirim. İlgilenir miydiniz acaba
böyle bir vakıâ araştırması ile, yani entelektüel olarak? Ya da beni
çevrenizden birine (bu arada ben İstanbul, xxxköy’de oturuyorum; şahsen tanışmadığımız,
sadece geçmişte fikir teâtisinde bulunup bir kaç kere yazıştığımız için sizden
destek almakta, kurumsal yapınız adına etik bir sorun da olmayacaktır, diye
düşünüyorum), bir psikanaliste yönlendirebilir misiniz? Muzdârip olduğum organı
pek isimlendirmek istemiyorum şahsınıza şimdilik, konu dışı kalsın o, müşkil
bir durum çünkü bu benim için.
Bu hikâyeyi dünyada ilk kez, vaktiyle, O. S. isimli (biz ona
aramızda « Odetta Zırhlısı » adını takmıştık) eski İstanbullu,
zamanın Beyoğlusunun yırtık kızı, Saint-Pulchéry’de erkek gibi yetişmiş, sonradan
Paris’e yerleşmiş, orada yaşayan yahudi bir ressam arkadaşıma anlatığımı, söz
konusu metnimi de asla yayınlamadığımı, sadece yazıp öylesine içimi döküp
unutuğumu da bu arada belirtmek isterim. Yani, hatırlamamda Tevfik Fikret şiiri
okumam etkili oldu açıkçası. (Acaba sizin psikanalizde bunun özel bir adı var mı,
hiç karşılaştınız mı böyle bir vakıâ ile? Ve bunu, « arka plan »
dediğim şeyi bu saatten sonra kurcalamanın pek bir manası var mı ?)
Ama işte, olanlar oldu. gereksiz yere anlatmış ve kendimi
müşkül bir duruma sokmuş oldum, durduk yerde. Sonuçta burada medeni bir dünyada
yaşıyoruz ; bir göz temasıyla insanlar aralarında « teklifsizce »
(ne güzel eski deyimdir bu da ; « sans façon ») ilişkiye geçebiliyorlar cemiyet hayatında ; ki bu Baran adındaki, uzun hikâyemi
sabırla dinleyen genç delikanlı da bu acıklı hikâyeyi okumadan dinleyen
ikinci kişi olmuş oldu. Metinler asla yayımlanmadı, kimseye anlatmadım,
okutmadım, okumadılar, ben kendim de okumadım ; gömdüm. Bu çocuk da
isimlerimizi bir kağıda yazıp öylecene gitti -ama ayrılırken gözleri kızarmıştı
ve suluydu; bir arkadaşıyla buluşacakmış ve öylesine gidiverdi, ben de
anlattığımın yüküyle kalakalmış oldum. Aptalca bir durum ; yani tam bir « bétisse », koskoca bir roman olacak
bir lapsus, bütün zehirli sarmaşık
etkisiyle böylece atmosfere karışmış oldu. Niye anlattım ki sanki, kucağımda Rubab-ı Şikeste, Kırık Saz ile,
kalakaldım.
İşte böyle. Sizinle
paylaşmak istedim, son olanları. Özür dilerim, zamanınızı aldımsa, olan olmuş zaten…
Buradan, bence
“horoz ibiği” teorimden sonra hiç olmazsa güzel bir ”devekuşu kabare oyunu” çıkar
belki. Başımı kuma gömmem manasında tabii… (Yukarda, koskoca “gömdüm”yazmışım
ya, ona istinâden).
Lacan’ın da
hayvanlar dünyasından mülhem verdiği misâller benim için çok öğretici olmuştur.
Encore (Yine, “bedende” anlamı da var
sanırım) adlı seminerinde “arılardan” söz eder: Çiçek çiçek dolaşan arıları biz
hep kovanları için bal topluyorlar, rızıklarını çıkarıyorlar diye düşünürüz,
öyle biliriz; sonra gider o balı biz yeriz, arılar da bizim yerimize çalışmış
olur. Ama arılar aslında, çiçek çiçek dolaşarak bir çiçeğin kendi başına
başaramadığı bir işi, yani ayaklarıyla, kuyruğu, kanatlarıyla adeta bir “ihtilâç” halinde
(bu eski kelime de unutulmak üzere, gençler bilmez) çırpınarak, polene batarak, onlar arasında cinsi bir
münasebeti gerçekleştirmiş, yani hayırlı bir işe vesile olmuş oluyorlardır.
Tabii, biz
insanlar ne kadar “yaratsak”, yani yüce yaratandan pay aldığımız ölçüde (payımızı
da, istidâdımızı da eyleme geçmeden tam bilemeyiz), yaratıcı yanımızı kullansak
da, “dünyanın önceden kurulmuş düzeni” (aziz Leibniz’e atıfla) kadar şaşmaz
olamayız; vesile olduğumuz ve olabileceğimiz “hikmetlerin” nihâi anlamından
bihâber, veya bu gâyenin tam tersi bir istikamette de, insiyakî olarak eylemiş,
yani istemeden bir şeylere (hayra veya şerre) vesile olmuş olabiliriz; bunu
önceden bilemeyiz, ama üstünde sonuçsuzca düşünüp tefekkür edebiliriz.
Saçtığımız,
bir gaflet veya delalet anında, istemeden kucağımızdan ortalığa serptiğimiz
polenlerimizin doğru bir istikâmette, faideli bir işe vesile olup olmayacağından
emin olmak isteriz; ama bizzât kendi evladımızdan dâhi öyle kolayca emin
olamayız. Benim de Orçun ve Enes diye dünyalar tatlısı, haşarı iki oğlum var; büyüdükçe
serpilip bağımsız olmaya başladılar; biz ebeveynleri olarak onların hayatında
sadece bir vesileyiz; onların yerini hiç kimse dolduramasa bile onlar da rüzgârda
dağılan polenler gibi uçup gidecekler zamanı 9elince yuvadan.
Bizim
rüzgârımız ayrı; o beşeriyet dediğimiz alanda yeşeren bitkilerin çiçek
tozlarını savurur; elimizde avucumuzda olanı, yani kendi çabalarımızla yeşerttiğimiz
edebî ve inşallah ebedî olacak mahsülleri saçmak bizim sadece beşerî, hilkâtten gelen insiyakî doğal halimiz değil, ama bizzât medenî rolümüz, vazifemiz olsa gerek.
Hâ unutmak
için, hâ unutmamak için not almanın, yani yazmanın, ama yukarda aklıma gelen
bir kaç tanesini saydığım, serpiştirdiğim, edebî bir geleneğin örgüsü, ya da
kovanındaki peteklerin düzeni dairesinde yazmanın ne gibi sakıncaları olacaktır;
veya, tam tersi, ne gibi hikmetlere vesile olacaktır?
İşte bunu görmek, “gizli hazine” iken, kendini açmak, savurmak ister insan.
Bu beşer’in, beşer olmanın ötesine geçmedeki,
kendini henüz bütününü görmekten aciz “büyük kurulu düzende” Tanrı’nın gözünden, O’nun nezdinde görmek, kavramak, en önemlisi de O’nun tarafından kavranmak istemesinin (bu kelime çok hafif
kaçtı) bizdeki kaçınılmaz tezâhürleridir: Tanrıyla dolmak, demek istemiştim –bu
daha doğru bir tâbir olacak sanırım. Aziz Agustinus’un ”İtiraflar”ındaki o unutulmaz “ihtilâç anı”
aklıma geldi.
Lacan,
Encore’da birçok “mistik” tecrübeyi (Saint Thomas’dan, Angélus Silésius’da Péguy’e
Eros ve Agapè arasında gidip gelen –oscillations; s.42 “un mouvement
oscillatoire”- saydıktan sonra), şöyle manidâr bir teşhiste bulunur:
“Nihayetinde,
hristiyanlıkta öyle bir Tanrı icât edilmiş oldu ki , sadece onun kendisi hazza
ulaşmış olacak” s. 70; o zaman “ces jaculations mystiques” –s. 71- ne demek daha
iyi anlıyoruz. Ve s. 91’de de “une paire de ciseaux” der.
Saygılar
M.B.
16 Mar 2024 ÖÖ 6:58 Gönderildi
17.05.2024
Alımlamaların Sayısı: Not içinde Not
Alımlamaların
Sayısı : Not içinde Not
Nombres
des Réceptions
Annahmenungen
Hamiş:
Buğün, 17 mayıs 2024; ve bu metni[2] yazdığımı,
yayınladığımı (tuzlayıp bir köşeye kaldırdığımı) tamamen unutmuş olduğumu onu
tekrar bulunca dehşetle[3] fark
ettim: zira, şu sıralar daha çok "horoz ibiği", "kabuk",
kret (crète; la phénoménoloğie de la crète: bkz. "De la crétoloğie" filmim -2 Ocak 2020 yapımı) ve "bioğonie"
kuramıma odaklanmıştım (bu ay, Naturschriften
aus Istanbul, onun bir remake’i olarak hafızamda kuramı canlandırdı şühpesiz).
Ancak "tuz kuramım" bu mayıs ayında da
"Aux Yeux d'Autrui"
romanımın sonlarında (4 mayısta yazımına başlanmış, 12. son bölüm[4])
bütün açık-seçikliği ile can alıcı bir pisti,
(signes de souveraineté, sous lesquels les
discours et les "styles" se composent, se symphonisent -ne serait-ce
que dans- l'espace d'un roman à deux interlocuteurs isolés -saltık,
tahnitlenmiş-),
bir anlambilimsel zinciri veya diziyi tamamlıyor veya
açımlıyordu; ve bunu « eski tuz teorimi » (ki, kret daha eski, ama
revize edilmişti) hiç hatırlamadan, sadece "eidétique" özlerin kılık-kabuk değişim diyağramlarını
(Diyağramla ilgili
olarak, bkz. "Roman ve Diyağram" veya "Roman Kuramım", yani
–« Ğevherî Tarihi –Ahir Zamanlar üstüne » adlı 2019 ekim-kasım
aylarında yazdığım romanın bir "ek"i; bu bloğa bu tarihle ilgili (« ne
oldu ? ») bir sayfayı daha dün açmıştım)
izleyerek -fenomenolojik açımlama veya indireme
metoduyla yapıyordu (Kretoloji kuramı gibi -ki o yazılı değil, sözlü bir
kayıttır- bu son romanın da bu bölümü de bir kahvede -toplum içinde, irticalen-
planlanmadan, elyazmalarını temize çekerken,"ekleme- ğeliştirme -açımlama, şerh
düşme/ çıkma" (yorumbilğisel dönğüler) metoduyla yazılmıştır.
Eklemeye gerek
var mı, bilmem ama "tuz kuramı" ve "kretoloji" (buna bu son
romanı yazmaya teşvik eden J.-. Pontévia'nın Aby Warburğ'un bir sözünü -beiwerke- Almanca'dan çevirisiyle
başlayan "aksesuvar kuramımı"da ekleyelim –nisan 2024’de yapılan ve
YouTube’da yayınlanan bütün filimlerin) ilimlerinin konusu, yani ideatum veya noema'sı (kabuğu değil, çekirdeği: "noyau") aynıdır (gleich).
Roman "tahnitlenmiş ceset"ler (sarcophage), (koca filozof, Sinoplu
Diyojen'in İskerder'e rağmen içinde olmayı tercih ettiği) "delikli
fıçılar", ve "konuşan heykeller" (cansız cesetler) filmlerinin
-anlambilimsel dizisinin- bir uzantısı, zorunlu bir "ğeliştirme, yayma
veya yoğaltma-condensation- yoğalma, odaklanma -indirğeme- havuzu olarak -kendi
zihnimdeki ratio essendisi- olarak 4
Nisan 2024 ğünü başlar: bir sesle, "vuruş" (frappe), "Schlağe",
"Anschlağe" ile "frappe de monnaie", altın veya
ğümüş sikke basımı (selâ ve sancak, taç ğiyme -auréolé des oripeaux- da bu dizidedir) sesi ile başlar (kurulur, stelt): Ğeschleht (soy-lama, cinsiyet) ve Ğestell (şasi,karkas), Ğesetz (yasa) -bir devlet ğibi kurulur:
Sancağında da muhtemelen "Ğuğnuk" kuşu olsa ğerektir. Hukuk kuşu veya
Kuran'da ğeçen o put: Ğuğnuk.
Yani, frağmanter olarak ilerleyen kesintili,
peryodlara ve ayrı zamansallıklara (morphès)
bölünmüş, mekanda dağılı (espacement –aralanmış
-12 bölüm ve bir « Son Söz » -L'épilogue
, eşittir « 13 », Dürer’in « Büyülü
Kare »sindeki ğibidir –ve birden, romanda adı hiç ğeçmeyen « Şehrazat »dan,
Binbir Ğece Masallarında 602’inci ğecede kitapta dönüşen Şehrazat fiğürü ile
bir özleşleyim –Einfühlung- kurulur) büyük bir
anıt mezar süslemesi (parergonal kolonlar, sütunlar, parşömen tomarları
-Ezekiel sütü, vb.) -arkeolojik sit alanı olarak "roman" ("Aux
Yeux d'Autrui": "Ötekinin Nezninde" -eu égard à..., rücksicht) kendisinden
çok daha büyük, elle tutulmaz bir bütünün (kendi zihnim) ufak ama en değerli,
merkezî parçasıdır.
Beiwerke, Work in Process'e dönüşür,
bitimsiz (ölümsüz?) otobiyoğrafi olur. Sedâsı (Echo) kalır.
Bu konuda ilgili ses kaydı ve görseller hazırdır; yakında video olarak yayınlanacağı
kamuoyuna -cuma selâsı yoluyla- duyurulur.
Cuma, 17 mayıs
2024
(***) "Alımlamaların
sayısı"na hiç girmiyorum bile...
[1] Yazım dili
Fransızca olan ilğili roman içinde, çevirisi oldukça zor bu terim,
Almanca olarak (Lutherci, ruhani ve felsefi terim, alıntılandıkça bağlam içinde kendini açar)
tam beş kez geçer. Konumuzun gerçek özünü
oluşturduğunu (düşünce diyagramı veya matrisi; khôra’sı) düşündüğümden sadece bu kısımları mekanik olarak kesip
çıkarıp (roman yazımı sırasında defalarca –son derece bilinçli ve meraklı bir şekilde-
yaptığım gibi) alıntılayalım: (dört ve beşinci alıntılar aynı sayfada yer alır,
ve “tuz” meselesine dolaysızca –ya da bütün bu dolayımlarla- bağlanır)
1-
Dans la réceptivité
hospitalière où "les appréhensions et la réceptivité (Annahmenung -adoptivité*)
–s.43
2-
m'avoir augmentée
la vie (celle de la réceptivité, et de l’appréhension, d'Annahmennung), à ton tours –s.73
3-
La grâce vous est
offert et vous l'avez reçu (Annahmenung)
sans délai sans écart sans différer –s.128
4-
tout un corps de
bureaucratie, dont chacun des organes remplissant un autre devoir (…), Sollen hypothétique, obéissent,
reçoivent (Annahmenung) sans s'apercevoir,
le meme signe despotique –s.132
5-
La monnaie frappé
est impériale, trop centraliste pour pouvoir être vérifiée dans son
"nombre de réceptions" (Annahmenungen)
et contrôlé constamment par les "rivaux", autres prétendants au noyau
de la souveraineté, seigneurs féodaux -s.132
(*) Burada “annahmen”in, mecliste bir yasanın geçmesi,
uyarlanması (adopter une loi) anlamı
olduğunu hatırlatarak, ve romanın daha başlarında “misafirperverlik” ve “misafir
kabul” yorumuyla birlikte kullanıldığını da fark ederek, roman biter bitmez,
benim için çok eski ve özel yeri olan bu temayla ilgili, 2004 yılında Paris’te
L’Harmattan yayınevi tarafından yayınlanmış olan felsefi makalemi (pek okunup
alıntılandığını görmediğimden) uzun zamandır üyesi olup takip ettiğim Academia.edu sitesine yükleme yönünde –karşı
konulamaz- bir ihtiyaç duydum: “Identité(s) par Adoption”, in Diversité
Culturelle en Turquie et en Europe.
Makalenin yazım tarihinin ise Türkiye ile Avrupa Birliği
ilişkilerinin yoğun bir yasallık (Ğesetzmässiğ
–Kant’ta “aklın yasa koyucu özelliği anlamında kullanılır), kanun koyuculuk (“adoption”
–evlat edinme anlamı da vardır) süreçleriyle
eşzamanlı, yani 2002 yılı civarı olduğunu da hatırlatmak isterim.
Romanda kan ve soy bağları (yeğenler, babalar, kızlar, oğullar, yeğenler, amcalar)
ile ilğili uzun anlambilimsel zincirler, “soylama”lar da vardır. Soylama –Yunus
Emre dilince Zusağe’dir. Efsane, léğende,
veya aklın mitleştirici (romanda sıkça ğeçen “fictionnant” -dichterlich)
işlevi…
[2] Söz konusu metin bu blok (selavy@blocspot) içinde yayınlanmış
“TUZUN FENOMENOLOJİSİ : SALT & SALTIK” (27 Mayıs 2020) başlıklı kuramsal çözümlemedir.
Bu not okunmadan, ("De la Crétoloğie" (f)ilmi soğuk bir kış ğünü sıcak bir kahvede -bkz. köpekli fotoğraf- kaydedilmiştir*), öncelikle o mutlaka okunmalıdır.
Ve 25 mayısta da –iki
ğün önce “Erreur scélé” (Mühürlenmiş Yanılğı
–scélé, tuzlanmış, salé gibi okunur)
yazılmıştır; ve açıp okumaya korkuyorum. Şüphesiz, Ece Ayhan**, ilk kez, Osmanlıdaki
bu tahnitleme, sepileme mevzusunu “kültürel, siyasi” alana çekmiştir. Ben de “Ğıyabında,
Yerineler’de (2004, ss. 229-230, not 8, "Sepicilik") kullanmış, geliştirmiştim. Sorun şu ki, 2020 mayısında ben
kemik iliği nakli için bir hastane odasında elimde bir PC ile tecriddeyim. Ve 2019
sonbaharında yazdığım Ğevheri Tarihi”inde İbn-i Haldun’un Mukaddime’sinden gene dehşetle aldığım bir işkence sahnesinin tam ortasındayım.
Nasıl hala teori yapabiliyorum?
"ŞİİR VE KADAVRA
1. Perşömen kâğıtlar okunduğunda, kıvrıktırlar; şiirin ve
2. kadavranın içi açılmamıştır, insan insanın hiç."
(**) (Ece Ayhan, Çok Eski Adıyladır, Adam, Eylül 1982, s. 56)
(*) Buğün 21 mayıs 2024. Samimi arkadaşım Osima'ya sosyal medyada ilk kez "şaka yollu" (merdiven altında teori -yani oğlunu- doğuran "ana" kisvesi altında), "kretolojiden" söz ettiğim şu 9 mayıs notu da anlambilğisel çembere dahil olsa ğerek:
Hatta, "Tuzla"dan ve "baba"dan söz eden, hemen bir sonraki not da... Burada iki Annahmenun9 -yani "evlat edindirme"- topos'u var: "Sübyan Mektebi yerine", "...olma diye", "Tuzla'ya/yı/verdik"... "Baba'nın işlevi: "Kulturla tanıştırmak"...
[3] Not içinde bir not daha (“écrin” –mücevher kutusu- içinde):
Dehşet: horripilé…
"Dehşete düşmek",
dehşetle fark etmek... Tekrardan
bulunca (hayalet –revenant- görmüş gibi) korkmak: Tremendum Dei veya Tremendum Mundi...
Bu
mayıs 2024'de yaşanan diğer "dehşet anı" da antikacıda rastlanıp evde
incelemeye tabi tutulan tablonun incelemesi sonucunda ortaya çıkan 7/ 5
aritmetiğinden duyulan dehşet; yani
bunun 2009'daki romanım Heft Penç'i bana -kendime-
açımlaması...
Son
romana bu da –bu bile- (mü)dâhil olmuş ve açımlanmıştı :
“Même (gleich)
et l'autre, les semblables en dissymétrie,
en rivaux et obéissant au plus fort, et en
se complotant (ou ayant l'obligeance de faire de
concessions
en complicité forcée par quelque
jeu de suprématie feinte ou réelle,
dont les limites devient interchangeables et contaminées
dans l'espace du jeu d'échec) avec le plus faible et/ou
doté du signe
(d'argent ou ayant des liaisons qui s'infiltrent à
l'État,
dans un sorte de cabinet d'ombre, etc. -et je pense à un
tableau
ottoman d'aire dite orientaliste; où deux protagonistes
mâles
se dépeignent sur un divan, en jeu
d'échecs, juste au stade terminale ou conclusive,
d’une scène de Heft-Penc: Sept-Cinq) d'or, dont
(donc) une cadre
dorée ou argentée,
horripilé, ou en auréolé d’oripeaux, est prête,
en prestation, disponible en lignée
de sang et de probablement, de terroirs,
des tréteaux, en animal comptable et considérable :”
[4] Romandan
alıntı:
"Se
témoigner du signe sous lequel un affreux et aveugle partage a eu lieu, au bord
de la
fleuve:
d'où le sel est ramassé ; soldé, sale salé, to
sell, sailing, saler. Voilà un objet d'échange
plus
parlant que la monnaie inodore*, car salé, (momifié ; tahnitlenmiş) également. La monnaie
frappé
est impériale, trop centraliste pour pouvoir être vérifiée dans son
"nombre de
réceptions"** (Annahmenungen) et contrôlé
constamment par les "rivaux", autres prétendants au noyau
de la souveraineté, seigneurs féodaux ... Régions. C'est toute l'histoire l'Europe en un pinceau de
selle."
(**)
"Alımlamaların sayısı"na (4+1 ?) –Dürer’in « Büyülü Kare »sinde
olduğu gibi- artık hiç girmiyorum bile... Ki, o bu fazla uzayan –ve bağımsız
bir roman kuramı makalesi olma yolundaki bu notun başlığını oluşturdu artık. Zaten romanın "Son Söz"ü (olmayan 13üncü bölüm; 12+1, l'Épilogue başlığı ile bu bloğta çoktan yayınlandı.